Ένα τάμα για το ρεμπέτικο

Moderators: Stelios Lambropoulos, theocharis

Stelios Lambropoulos
Posts: 218
Joined: Mon Aug 20, 2007 10:02 pm

Ένα τάμα για το ρεμπέτικο

Postby Stelios Lambropoulos » Sat Feb 10, 2007 11:02 am

Image

Με το τέλος του 2006 ένα «αναπάντεχο» βιβλίο έκανε την εμφάνισή του εν Ελλάδι. Πρόκειται για μία νουβέλα, με τον (δανεικό;) τίτλο Το τάμα της Ανθούλας. Συγγραφέας της, ο γνωστός ποιητής Ναπολέων Λαπαθιώτης. Το έργο κυκλοφορεί για πρώτη φορά σε βιβλίο• είχε δημοσιευθεί σε συνέχειες στο περιοδικό Το Μπουκέτο στο τέλος του 1931 και στις αρχές του 1932.

Η νουβέλα του Λαπαθιώτη δημοσιεύεται τώρα σε φιλολογική επιμέλεια του Γιάννη Παπακώστα, Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, με εισαγωγή, Γλωσσάρι (με όρους του τεκέ) και κατατοπιστικά Επιλεγόμενα από τον ίδιο.

Ιδού πώς παρουσιάζεται το βιβλίο στην ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου:

H νουβέλα του N. Λαπαθιώτη, Tο τάμα της Aνθούλας, έχει δύο σκέλη. Tο ένα σκέλος αναφέρεται, κατά τρόπο άκρως ρεαλιστικό, στον κόσμο της νύχτας και του περιθωρίου, με τους νταβατζήδες, τη σωματεμπορία και ιδίως τους τεκέδες και τους ναρκομανείς της Tρούμπας και της Πειραϊκής, και το άλλο σε μια λανθάνουσα ομοφυλοφιλία μεταξύ δύο ανδρών, ενώ η βαθύτατα ερωτευμένη ηρωίδα του έργου, η Aνθούλα, μαραζώνει από τον ερωτικό της καημό για τον ένα από τους άνδρες αυτούς.

Σύμφωνοι. Περί αυτού ακριβώς πρόκειται.

Το βιβλίο παρουσιάστηκε από τον τύπο, αλλά εκεί συνήθως δεν τονίστηκε η σημασία του για τον κόσμο του τεκέ, και του ρεμπέτικου. Έτσι, η Ρούλα Γεωργακοπούλου, στο ένθετο «Βιβλιοδρόμιο» της εφημ ΤΑ ΝΕΑ, έγραψε την 17η Δεκεμβρίου του 2006:

Κάλλιο αργά παρά ποτέ και για τον σκοτεινό αριστοκράτη της προπολεμικής λογοτεχνίας. Οι Εκδόσεις Λιβάνη ξανάβγαλαν φέτος στην αγορά, ωραία επιμελημένο, το «Τάμα της Ανθούλας» (10 ευρώ), ένα τολμηρό ερωτικό πόνημα του παρεξηγημένου Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, το οποίο δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό «Μπουκέτο» το 1931. Οι καταραμένοι ήρωες του Λαπαθιώτη, ναρκομανείς, δραπέτες, λιποτάκτες και ερωτικά παρεκκλίνοντες θαμώνες της Τρούμπας θα γοητεύσουν τον αναγνώστη και ταυτόχρονα θα του αποκαλύψουν το πάθος του συγγραφέα για τα ναρκωτικά.

Εμπορική απήχηση έχει το βιβλίο; Φαίνεται πως ναι. Μπορεί κάποιος να δει τα Ευπώλητα της εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ της 17ης Δεκεμβρίου του 2006: είναι έβδομο σε κυκλοφορία. Το στοιχείο δεν έχει βέβαια στατιστική αξία, αλλά λειτουργεί ως δείκτης.

Το έργο (παρά τον τίτλο του) παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τον κόσμο και το περιβάλλον του ρεμπέτικου τραγουδιού στον Πειραιά του Μεσοπολέμου. Είναι ένα βιβλίο που κινείται παράδοξα (και συχνά απροσδόκητα) μεταξύ ρεαλισμού και ρομαντισμού, νατουραλιστικών περιγραφών και ποιητικού ρεμβασμού. Ο κόσμος των πειραιώτικων τεκέδων και τα δίστιχα που τραγουδιούνταν εκεί, εμφανίζονται πλάι-πλάι σε μικροαστικές γειτονιές και νυχτερινούς περιπάτους.

Κεντρική θέση παίρνει το δίστιχο:

Μανάκι μου, μανάκι μου

Πονεί το κεφαλάκι μου.

Ο Λαπαθιώτης καταγράφει τους στίχους και την μελωδία!

Η πλοκή φαίνεται συχνά αυτοσχέδια, ίσως και χωρίς αυστηρά καθορισμένο πρόγραμμα. Τα στοιχεία όμως του βιβλίου ίσως φανούν ενδιαφέροντα –κυρίως για όσους ενδιαφέρονται για τον τεκέ και τον κόσμο του.

Καλό διάβασμα, και αναμένουμε σχόλια για το μικρό αυτό βιβλίο. Ίσως αυτό θα έπρεπε να το έχουμε τονίσει από πριν –πού καιρός για ογκώδη βιβλία– αλλά, κάλιο αργά παρά ποτέ! Το ίδιο θα μπορούσε κάποιος να πει και για την έκδοση σε βιβλίο της νουβέλας, 74 χρόνια μετά την συγγραφή και την πρώτη δημοσίευσή της.


Γ.Η.

Return to “Παρουσιάσεις”

Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 3 guests